Knoflook; wat zegt Wikipedia?
Knoflook (Allium sativum) is een plant uit de lookfamilie (Alliaceae). Eveneens tot het geslacht look (Allium) behoren onder andere de soorten ui, prei en bieslook. Knoflook is net als de ui en bieslook een bolgewas dat voor de winter zijn energie in een bol opslaat zodat het in de lente een voorsprong heeft en heel snel kan groeien en bloeien. De plant groeit op goed doorlatende grond en in de volle zon.
Knoflook is een kruid met een doordringende smaak en geur, dat onder andere in Frankrijk, in de Mediterranée en Midden-Europese landen bijzonder veel gebruikt wordt.
De Oudheid
“Lauk” werd al vermeld in de Edda (een verzameling literaire en mythologische werken uit het middeleeuwse IJsland). De Talmoed (Joods geschrift) leert “Eet regelmatig knoflook, het heldert de geest op, versterkt de mannelijkheid en verdrijft darmparasieten!“. Ook de bijbel en de koran vermelden knoflook. De Papyrus Ebers in Egypte vermeldde al 3500 jaar geleden knoflook. De arbeiders die aan de piramiden bouwden kregen knoflook te eten. Homerus vermeldt gebruik van knoflook door Nestor. Galenus (Grieks/Romeinse arts) raadde knoflook aan tegen zowat alle kwalen.
In de Middeleeuwen werd knoflook geacht de duivel en heksen weg te houden en te beschermen tegen de pest. Knoflook kan inderdaad bacteriëndodend werken dankzij de component allicine. In de klassieke literatuur is knoflook ook genoemd als een middel om vampieren af te weren.
Knoflook en gezondheid
Aan knoflook worden verschillende gezondheidsbevorderende eigenschappen toegeschreven. Een cholesterol- en bloeddrukverlagende werking heeft enige wetenschappelijke onderbouwing, voor andere geclaimde eigenschappen (zoals werking tegen verkoudheid en kanker) is geen afdoende bewijs.
In de Romeinse tijd geloofde men dat knoflook de spieren versterkte, vandaar dat gladiatoren vaak knoflook kauwden. Uit laboratoriumproeven met knoflooksupplementie blijkt dat dit het testosterongehalte in ratten kan verhogen.
Knoflook (vooral verse) is giftig voor honden en (vooral) katten.
In Rusland wordt knoflook ook wel ‘penicilline voor de armen’ genoemd.
Knoflook wordt ook gebruikt als afrodisiacum.
Tot zover Wikipedia
Mijn eerste herinnering aan knoflook stamt van toen ik een jaar of 7 of 8 was. Mijn vader moest in verband met zijn gezondheid zoutloos eten dus gebruikte mijn moeder al heel vroeg veel verschillende kruiden om het zout te vervangen en knoflook was één van haar favorieten. In de jaren ’70 was dat nog helemaal niet zo gebruikelijk.
Sommige vriendjes wilden niet bij ons blijven eten omdat het raar was en stonk, anderen kwamen juist graag. En nee, het lag niet aan mijn moeders kookkunsten, want daar was niets mis mee. Wij als gezin vonden het heerlijk en altijd heel gewoon.
Afijn, er was een bijeenkomst op school en schijnbaar zaten we als gezin op een rijtje. Er werd omgekeken door de rij voor ons wie er zo ‘stonken’! Dat heeft veel indruk gemaakt. Maar ik hou nog steeds van knoflook en gebruik het vaak en veel!
Van Wikipedia: Veel componenten in knoflook zijn zwavelverbindingen. Deze worden bijna allemaal door het lichaam verteerd, behalve allylmethylsulfide (AMS). Dit wordt niet verteerd in de ingewanden, maar opgenomen in het bloed. Het bloed brengt de AMS naar de longen en de huid, waardoor het onderdeel wordt van de lichaamsgeur. Uit een onderzoek dat is gedaan blijkt dat deze geur helpt tegen muggen. Echter, in culturen waar knoflook weinig gegeten wordt, zoals in Noord-Europa, kan deze geur als hinderlijk ervaren worden door anderen.
En hier laat ik het bij. Punt. Uit.
Knoflook uit het buitenland
Door alle kookworkshops die ik geef wordt er heel veel knoflook gebruikt, het is natuurlijk één van de grootste smaakmakers. Maar de gemiddelde knoflook die je in Nederland uit de supermarkt haalt komt uit…. China. Tja, het is de grootste producent van het heerlijke goedje, echter het kan soms tot wel drie jaar in een koelcel zijn bewaard voordat het bij ons in de winkel ligt. Dat komt de smaak niet ten goede.
Daarom laat ik altijd iedereen die op vakantie gaat in Europa kruiden en vooral knoflook meenemen. Heerlijk, en elke keer weer ben ik aangenaam verrast over het verschil in kwaliteit. De trots van de boer proef je nu eenmaal door in het product!
Op de markt haal je de heerlijkste kruiden en knoflook, met het verhaal erbij natuurlijk. Waar komt het vandaan en hoe hebben ze het geproduceerd. Daar word ik altijd zo blij van. De bovenste foto is van de knoflook die ik ten tijde van dit schrijven in mijn keuken heb liggen. Door een goede vriendin meegenomen uit Mallorca. De grote tros eronder kwam ik tegen in Griekenland tijdens een vakantie. Jammer genoeg paste die niet in mijn koffer.
Kruiden
De meeste kruiden die je in Nederland in de supermarkt kan krijgen zijn van grote producenten zoals Versteegen en Silvo. Niets mis mee, gemaakt voor een groter publiek met daarom gematigde smaken. Probeer ook eens op vakantie rond te kijken op de markt en kruiden mee te nemen. Vergelijk maar eens een (gemalen) zwarte peper uit het buitenland met één uit Nederland.
Dan hebben we het een andere keer wel weer over ZOUT.
Eet smakelijk!